Zašto djeca grickaju nokte i kako stati na kraj tome?
Navika se najčešće javlja u 5, 7. i 11. godini, ponekad u adolescenciji, a istraživanja pokazuju da u nekom periodu razvoja čak 45 do 60 odsto djece gricka nokte.
Kada roditelji primjete da njihovo dijete gricka nokte uglavnom su uplašeni, jer misle da je to posljedica negativnih emocija ili nekog prikrivenog problema. Ljekari tvrde da postoji nekoliko najčešćih razloga zbog kojih djeca grickaju nokte, kao i da je potrebno mnogo strpljenja, ponekad i stručna pomoć ljekara, kako bi se djeca oslobodila ove neprijatne navike.
Problem sa grickanjem noktiju najčešće se javlja u petoj, sedmoj ili jedanaestoj godini, ponekad u adolescenciji, a neka djeca ovu naviku zadrže i u zrelom dobu. Istraživanja pokazuju da u određenom periodu razvoja naviku grickanja noktiju ima od 45 do 60 odsto djece i da su joj jednako skloni i dječaci i djevojčice u ranom uzrastu, ali kako su stariji češća je kod dječaka, pišu "Novosti".
Medicinsko objašnjenje za ovu naviku koja se stručno zove onikofagija je poremećaj kontrole impulsa i svrstava se u emocionalne poremećaje.
Najbezazleniji razlog za grickanje noktiju je dosada, pa mališani to često rade kada nisu u žiži interesovanja, naročito majke, kada nemaju poticaj, a imaju višak slobodnog vremena.
Drugi uzrok može da bude umor, zbog čega je jako važno da dijete ima svoj dnevni i noćni ritam od kojeg se neće često odstupati. Dijete bi trebalo da ima vrijeme za igru, vrijeme za obroke, vrijeme za spavanje i to treba poštovati, jer u suprotnom dijete se više umara nego što može da izdrži, što stvara napetost koja se najlakše podnosi stavljanjem prstiju u usta.
Osim toga, nesigurnost je čest uzrok ove loše navike, pa je jako važno djetetu upućivati pohvale i uvek kritikovati isključivo njegove postupke, nikada ličnost. Grickanje noktiju može da bude i odraz nervoze. Plašljiva, razdražljiva i stidljiva djeca češće gickaju nokte od djece koje ne pokazuju ovakve karakteristike.
Ozbiljniji razlozi mogu biti problemi u razvoju, kao i prikriveni emocionalni ili psihički problemi. Takođe, dijete koje je pod stresom sigurno će grickati nokte, pa pokušajte da otrkijete šta je to što dijete muči, odnosno uznemirava. Izvori stresa kod mlađe djece mogu biti i neke potpuno uobičajene stvari koje odrasli ne vide kao stres, kao što je, na primer, poseta prijatelja. Školarci ovu naviku mogu dobiti ukoliko su preopterećeni obavezama.
Grickanje noktiju može da ugrozi i zdravlje, jer je mogućnost infekcija veća. Ogoljeni nokti veoma su osjetljivi na bakterijske infekcije, a posebno meko tkivo oko nokta na kojem se najčešće javlja crvenilo, oticanje ili gnojenje. Takođe, grickanje noktiju može da izazove i probleme sa zubima, jer ugrožava zdravlje desnih, formira loš zagrižaj i nepravilan položaj zuba, dovodi do češćih respiratornih ili crevnih infekcija.
Neke studije evropskih naučnika pokazale su da je grickanje noktiju povezano i sa drugim poremećajima, kao što su deficit pažnje, hiperaktivnost (ADHD), noćno mokrenje, neki oblici opsesivno- kompulzivnog ponašanja, tikovi... Vrlo često djeca grizu nokte ukoliko to rade njihovi roditelji.
Da biste djete odvikli od ove nezdrave navike nikada nemojte da vičete na njega ili da ga udarate preko prstića, kada stavi ruke u usta. Naredbe nisu dobar način odvikavanja. Potrebno vam je strpljenje, ljubav, nježnost i vrijeme. Razgovarajte sa djetetom, saznajte šta ga eventualno muči, frustrira, izlaže stresu.
Mazite ga, grlite i ljubite, poklanjajte mu pažnju i pokažite da vam je važno da ste tu za njega.
Dobro je i da dijete upišete na neki sport ili ples, jer istraživanja pokazuju da fizička aktivnost utiče na sprečavanje ove loše navike. Stimulišite dijete nekim zanimljivim aktivnostima i, na primer, napravite kalendar u koji ćete obeležavati svaki dan kada dijete ne gricka nokte, suncem, smajlićem, cevtićem... Kada dijete uspe da veže nekoliko simbola, ili je u sedmici bilo više dana sa simbolima nego bez njih, nagradite ga nečim što želi.
Stručnjaci savjetuju da sa "odvikavanjem" počnete čim primjetite da dijete gricka nokte, jer što više odlažete, teže ćete rešiti problem.
Ponekad grickanje noktiju samo od sebe prestaje, djeca prerastu tu potrebu, ali ukoliko primjetite da je navika intenzivna, da traje u kontinuitetu, nije loše da se konsultujete sa stručnjakom.
Izvor: Mondo